نيم‌نگاهي به تراث اخلاقي شيعه «اخلاق ناصري» ابوجعفر محمدبن محمدبن حسن توسي مشهور به خواجه نصيرالدين، متولد 5 اسفند 597 ه.ق در توس (روز 5 اسفند به مناسبت سال‌روز تولد اين دانشمند بزرگ کشورمان، در تقويم جمهوري اسلامي ايران روز بزرگداشت خواجه نصيرالدين طوسي و روز مهندسي نام‌گذاري شده است) و متوفاي 673 در بغداد؛ فقيه، فيلسوف، سياست‌مدار، متکلم، شاعر، رياضي‌دان و ...
فقر و تهي‌دستي بزرگان در ايام طلبگي نقل شده است که: آيات عظام حاج ملاعلي کني، شيخ ملاعلي خليلي و شيخ عبدالحسين تهراني (صاحب طبقات و الذريعه...)، در نجف يک‌جا باهم درس مي‌خواندند و هر سه نفر در شدت فقر و تهي‌دستي بودند و با کمال عسرت و سختي تحصيل علم مي‌کردند.
توصيف مرحوم آقا نجفي اصفهاني (ره) از هنر اولياي الهي آگاه باش! خدا را بندگانى است كه به مقام ولايت رسيده‌اند؛ آنان بهشتيان را در بهشت جاودان مي‌بينند و دوزخيان را به دوزخ در شكنجه. گويا صحيفه عرش ربوبى را نظاره مى‌كنند، درحالى‌كه بساط حساب‌رسى بر پا و خلايق براى محاسبه محشور شده‌اند. ولى خدا را مى‌نگرند، درحالى‌كه طومار آسمان‌ها در ...
کلمات قصاري از آيةالله حقشناس (ره) خدا را در سحرگاهان صدا بزنيد * دور شدن از بندگى خدا، آغاز مشكلات انسان است.
* ابتداى سفر الى‌الله سحرخيزى است.
* مبارزه با نفس، دشوارتر از مبارزه با شيطان است. در اين مبارزه همواره بايد خدا را در سحرگاهان صدا بزنيد و از او كمك بخواهيد.
* بايد نفس اَمّاره را با بيدارى شب و نماز اول وقت، كنترل كنيد.
* اگر در زندگي‌تان شكاف‌هايي هست، دليل آن اين است كه از بندگي‌تان براى خداى متعال كم گذاشته‌ايد.
فقيه عارف، آيةاللهالعظمي بهجت (ره) مقدمات حضور قلب در نماز احساس لذت در نماز، يک سرى مقدمات خارج از نماز دارد و يک سرى مقدمات در خود نماز.
آن‌چه پيش‌از نماز و در خارج از نماز بايد مورد ملاحظه باشد و عمل شود، اين است که: انسان گناه نکند و قلب را سياه و دل را تيره نکند؛ معصيت، روح را مکدّر مي‌کند و نورانيت دل را مي‌برد.
آيةالله مشکيني(ره) اراده قوي و همت والا، لازمه رسيدن به اهداف عالي يكي از مهم‌ترين مطالبي كه بايستي براي مسافر الي‌الله و مجاهد في سبيل‌الله و كسي كه هدف عالي دارد و مي‌خواهد به آن برسد مطرح باشد، اراده قوي و همّت والا‌ست. مردان بزرگ، با همّت بلند به جايي رسيده‌اند و مرد بزرگ بايد عزمي بزرگ‌تر داشته باشد...
توصيه هايي از آيةالله احمدي ميانجي (ره) به طلاب 1. سعي کنيد واجبات خود را خوب انجام دهيد؛
2. از محرّمات دوري کنيد و خود را به گناه آلوده نسازيد؛
3. از خوراک خود کم نگذاريد، به قدر لازم و کافي غذا بخوريد؛
4. خواب‌تان هم به قدر کافي باشد؛
5. خوب درس بخوانيد و بعد درسهايتان را خوب بحث کنيد؛
....
10 برنامه سلوک آيةاللهالعظمي سيدعبدالاعلي موسوي سبزواري، فقيه، مفسر و قرآن‌پژوه بزرگ جهان تشيع و از مفاخر علمي و برجسته اسلام در دوره معاصر بودند که عمر شريف خويش را در نشر و گسترش معارف اسلام و قرآن مصروف داشتند. ايشان بسيار متواضع، بردبار، كم‌سخن و دائم‌الذکر و ...
قف يا محمد... علامه سيدجلال‌الدين آشتياني (ره):
اين نمازي که ما مي‌خوانيم و توجه نداريم که اذکار رکوع و سجود و تشهد چه معنا دارد، اين عملِ نمازخوان، راه به جايي نمي‌برد! چه آن‌که فعل او صورت نماز است؛ نه معراج مؤمن است، نه ديگر آثار خاص نماز را دارد. اسم «عظيم» و
...
گلواژههايي از فقيه عارف، آيةاللهالعظمي بهاءالديني (ره) لذات روحاني نصيب زبان و چشم هرزه نمي‌شود *مرحله اول اخلاق اسلامي، تهذيب نفس خود است، که انسان به واسطه آن، آتش را از خود دور مي‌کند.
*هرکجا جاي پاي عرفان و شناخت مي‌بينيد، بدانيد ارتباط با اهلبيت پيامبر(ص) بوده است؛ چون بدون ارتباط با آن‌ها عرفان دروغ است. هرچه هست از ناحيه آن‌هاست؛ جاي ديگر خبري نيست.
* اگر مي‌خواهيد بركاتي نصيب‌تان شود، نماز اول وقت شما ترك نشود.
* همه‌جا رفق و مدارا مي‌تواند دگرگوني به وجود آورد.
...
مناظره آيةاللهالعظمي حكيم و مفتي اعظم عربستان در سفر مرحوم آيةالله‌العظمى حاج‌سيدمحسن حكيم (ره) مرجع شيعيان و زعيم حوزه علميه نجف به عربستان، شيخ عبدالعزيز بن‌باز ـ مفتي اعظم وقت عربستان سعودي (كه نابينا بود)ـ در ديداري، از حضرت آيةالله حكيم پرسيد: شما شيعيان چرا به ظواهر قرآن عمل نمى‌كنيد؟
آيةالله‌العظمى حكيم (ره) در جواب گفتند: اين ديدار جاى چنين صحبت‌هايى نيست، بگذاريد به احوال‌پرسى برگزار شود.
توصيه آيةاللهالعظمي وحيد خراساني قرآن بخوانيد و به امام زمان(عج) هديه کنيد هر روز به قدري که برايتان ميسّر است قرآن بخوانيد، اما به اين کيفيت، يعني از اول که شروع مي‌کنيد نصف جزء، يک جزء، هرچه توانستيد نيت کنيد اين قرآن براي امام‌زمان :؛ و اين هر روز ترک نشود، خلاصه خودتان اهل فهميد، اگر دوره سال هر روز، آن‌هم قرآن را...
معالجه کج خُلقي معالجه اين صفتِ ذميمه (ناپسند) نيز مانند ساير صفات، آن است که: مفاسد دنيويه و اخرويه آن را متذکر شود و ملاحظه کند که اين صفت، خالق و خلايق را با او دشمن مي‌کند.
آيةاللهالعظمي فاضل لنكراني (ره) براي فکر، عمر و امکانات خود، ارزش قائل شويد يکي از گرفتاري‌هاي انسان، کوتاهي مدت اقامت او در اين دنياست. نکته قابل توجه آن است که هر چيزي در دنيا، حتي کسالت‌هاي شديد، قابل جبران است، اما آن چيزي که ديگر قابل جبران و بازگشت نيست، عمر است. يک لحظه از عمر هم قابليت بازگشت ندارد، البته مواردي که در قرآن کريم بيان شده، اعجاز بوده و از مسئله عمومي و عادي خارج است.
تربيت تو به دست مادرزنت مي‌باشد! از عالم رباني، مرحوم سيدهاشم حداد (ره) نقل شده است:
چندين‌بار خدمت آقاي قاضي (استاد عالي‌قدر فقه و عرفان اسلامي، مرحوم حضرت آيةالله سيدعلي قاضي طباطبايي (ره)) عرض کردم که اذيت‌هاي قولي و روحي امّ‌الزوجه (مادرزن) من، به حد نهايت رسيده است و من حقاً ديگر تاب و صبر شکيبايي آن‌را ندارم و از شما مي‌خواهم اجازه دهيد زنم را طلاق دهم!
...
نمازشب مرحوم کاشفالغطاء و فرزندش در حرم اميرالمومنين(ع) از شيخ حسن کاشفالغطاء فرزند حضرت آيةالله شيخ جعفر کاشفالغطاء(ره) نقل شده است: عادت شيخ جعفر (ره) آن بود كه هر شب، وقت سحر بيدار بود و مىآمد کنار در اتاقها و همه را بيدار مىكرد و ميگفت: برخيزيد و نماز شب بخوانيد، و همه بر مى‌خاستند. در يكى از شبها كه ...
شيخ بهايي(ره) و نماز عارفانه سزاوار آن است که نمازگزار، معاني اذکار و آن‌چه در نماز مي‌خواند و نيز معاني ادعيه و تعقيبات آن‌را ملاحظه نمايد؛ چه مي‌بايد که از روي دانستگي و فهميدگي به‌جا آورد تا ذکرگفتن و دعاخواندن و قرائت‌کردن او، مجرّد حرکت‌دادن زبان، به غير ملاحظه معاني مقصوده آن، نبوده باشد.
شيخ زين‌الدين بن‌علي عاملي، «شهيد ثاني»(ره) آداب تدريس 1. استاد تا اهليت درس گفتن پيدا نکرده، بر کرسي تدريس تکيه نزند. نشانه اهليت، آن است که اساتيد صالح وي، بر اهليتش شهادت دهند.
2. علم را ذليل نکند؛ يعني آن‌را در اختيار غير اهل قرار ندهد.
3. عامل به علم خويش باشد. خداوند متعال مي‌فرمايد: «أتامرون النّاسَ بالبرِّ و تَنسَونَ أنفسَکم» (آيا مردم را به نيکي امر مي‌کنيد، حال آن‌که
...
توصيه علامه حلي به فخرالمحققين در مورد سادات و علما بر تو باد به نيکي با اولاد پيامبر و پيوند با آنان. خدا درباره آنان سفارش مؤکد کرده و دوستي آنان را مزد رسالت قرار داده است. «قل لا اسئلکم علیه اجراً الاالمودة في‌القربي» (شوري/23) پيامبر اکرم (ص) در اين زمينه فرموده‌اند: «انّي شافع يوم‌القيامة لاربعة اصناف و لو جاوا بذنوب اهل‌الدنيا (رجل) نصر ذريتي و (رجل) بذل ما له لذريتي عندالمضيق (و رجل) احب ذريتي باللسلن و ...
مقام معظم رهبري خود انتقادى، مهم‌ترين قدم خود سازى اولين و مهم‌ترين قدم خودسازى، اين است که انسان به خود و به اخلاق و رفتار خود، با نظر انتقادى نگاه کند؛ عيوب خود را با روشنى و دقت ببيند و سعى در برطرف کردن آن‌ها داشته باشد. اين از عهده‌ى خود ما برمى‌آيد و اين تکليفى بر دوش ماست.
به ياد ساعت مرگ باش! حجةالاسلام والمسلمين محمدمهدي تاج لنگرودي مي‌گويد: در يکي از ديدارها با حضرت آيةالله کوهستاني (ره)، عرض کردم: پيامبر اکرم (ص) مي‌فرمايند: «نعم‌العطية و نعم‌الهدية المـوعـظـة»؛
آقا فرمودند: «همين‌قدر بدان، ما ساعتي را در پيش داريم که
...
توصيهاي از امام خميني(ره) هر روز را با توسل به اهلبيت(ع) آغاز کنيم چون صبح، اشتغال به كثرات و ورود در دنياست و با مخاطره اشتغال به خلق و غفلت از حق انسان مواجه است، خوب است انسان سالك بيدار، دراين موقع باريك براي ورود دراين ظلمت‌كده تاريك، به حق‌تعالي متوسل شود و به حضرتش منقطع گردد؛ و چون خود را در آن محضر شريف آبرومند نمي‌بيند، به اولياي امر و شفعاي انس و جان يعني رسول ختمي(ص) و ...
نامه امام حسن عسکري(ع) به ابن بابويه قمي (پدر شيخ صدوق) *اي فقيه بزرگوار و مورد اعتمادم، ابوالحسن علي بن حسين قمي! خداوند تو را بر انجام افعال پسنديده حق، توفيق دهد و از نسلت به رحمت و کرمش فرزندان شايستهاي به وجود آورد.
*تو را وصيت ميکنم به تقواي الهي، بپا داشتن نماز و پرداخت زکات، زيرا نماز کساني که زکات نميدهند، پذيرفته نمي‌شود.
گلواژههايي از نبي اعظم (ص) به ابوذر اي اباذر! از اين که کاري را به آينده موکول کني بپرهيز. تو امروز، در مقابل امروزت هستي، از آينده چه خبر داري؟ اگر فردايي داشتي، براي فردايت چنان باش که براي امروزت بودي؛ و اگر به فردا نرسيدي، بر کوتاهي و قصور امروز، اندوه نخواهي داشت...
ارادت ويژه علامه حسن‌زاده آملي نسبت به کريمه آل‌طه استاد حسن رمضاني مي‌گويد: چندين سال قبل، دانشگاه قم براي تجليل از مقام و منزلت حضرت فاطمه معصومه(س) گردهم‌آيي تشکيل دادند و از من خواستند که استاد علامه حسن‌زاده آملي را براي اين مجمع دعوت کنم.
اشک امام از زهد شهيد آيةالله اشرفي اصفهاني (ره) فرزند شهيد محراب، حضرت آيةالله عطاءالله اشرفي اصفهاني (ره)، مي‌گويد: پدرم چه در اصفهان و چه در قم، در شرايط بسيار پايين اقتصادي زندگي مي‌کردند، به طوري‌که در طول 23 سال زندگي در قم تمکن نداشتند خانه‌اي اجاره کنند و همسرشان را از اصفهان به قم بياورند.
شيخ مرتضي زاهد و رعايت حق‌الناس حاج محمدعلي اخوان، يکي از همسايگان عالم رباني آيةالله شيخ مرتضي زاهد (ره)، نقل مي‌کند:
در زمان قديم که لوله‌کشي آب به خانه‌ها نيامده بود، در هر خانه‌اي آب‌انبار و حوضچه‌اي براي ذخيره آب وجود داشت که هرچند وقت يک‌بار توسط مأموري معروف به «ميراب»، پر مي‌شد. ميراب، با سرازير کردن و
...
شعر و شفاي وصال شيرازي ميرزامحمد شفيع شيرازي متخلص به وصال شيرازي، متوفاي سال 1262ه.ق در شيراز، از بزرگان شعرا و ادباي عصر فتحعلي‌شاه قاجار بود. وي علاوه بر مراتب علمي، به خطوط هفت‌گانه (نسخ، نستعليق، ثلث، رقايم، ريحان، تعليق و شکسته) مهارتي به‌سزا داشته و ...
آرشیو PDF
